Wat is de essentie van Clean Language
Clean Language biedt een breed scala aan tools en modellen.
De essentie is echter de houding waarmee jij de interactie met anderen vorm geeft:
- Je bent je voortdurend bewust van het onderscheid tussen jouw ervaring en die van de ander.
- Je probeert andermans perspectief zonder oordeel of vermenging met jouw perspectief te verkennen.
- Je gebruikt de taal (Clean Language) die daar bij hoort.
- En soms maak je een bewuste keuze om hiervan af te wijken.
Waarom zou je?
- Clean Language helpt je de communicatie met je klanten, collega’s, cliënten en patiënten te verbeteren.
- Clean Language zorgt dat er minder gedoe en miscommunicatie is.
- Clean Language helpt je minder hard werken als coach, begeleider, mentor.
- Clean Language zorgt ervoor dat het eigenaarschap blijft waar het hoort.
- Clean Language zorgt voor duurzame veranderingen.
Een taal die alleen bestaat uit vragen
Naast de hierboven beschreven essentie is Clean Language een taal die alleen bestaat uit vragen! Vragen die bovendien zoveel mogelijk geschoond zijn van jouw aannames en referentiekader. Dus als je ze gebruikt, geef je heel veel ruimte aan de ander en ben je heel respectvol naar diens ervaring. Hieronder vind je de 12 basis Clean Language vragen. Je gebruikt ze door op de stippellijn de (kern)woorden van de ander in te vullen. De Clean Language vragen zijn onder te verdelen op basis van het soort informatie dat ze in de regel opleveren.
Door het leren van Clean Language heb ik mijn vermogen om anderen echt te horen vertienvoudigd.
Vragen voor het identificeren van kenmerken
- En wat voor […] is die […]?
- En is er nog iets over […]?
- En heeft […] een vorm of grootte?
Vragen voor het vinden van een locatie
- En waar is […]?
- En waar is […] ongeveer?
Vragen voor het onderzoeken van volgordelijkheid
- En wat gebeurt er daarna?
- En wat gebeurt er dan?
- En wat gebeurt er net voor […]?
Vraag voor het uitnodigen van een metafoor
- En dat […] is net zoiets als …?
Vraag voor het identificeren van een Gewenste Uitkomst
- En wat zou je willen dat er gaat gebeuren?
Vragen over relaties
- En wanneer [X], wat gebeurt er dan met [Y]?
- En is er een relatie tussen […] en […]?
- En waar zou […] vandaan kunnen komen?
Vragen voor het vaststellen van noodzakelijke voorwaarden
- En wat is er nodig om […]?
- En wat is hiervoor nodig?
- En kan […]?
Nederlands boek
Hoe je deze vragenset toepast in coaching, lees je in het boek “Clean Language, taal van aandacht, voor verandering en groei” van Michael Oskam & Madelon Sinnige.
Wat er bij komt kijken
Naast de hierboven genoemde aanname-arme vragen en de Clean Language Principes zijn er nog een aantal belangrijke elementen die we willen benoemen:
- Werken met metaforen! Metaforen stellen mensen in staat andere en nieuwe oplossingen te bedenken, slaan een brug tussen bewuste en minder bewuste processen en bieden bescherming bij het werken met pijnlijke ervaringen;
- Uitkomstgericht werken, waarmee je de aandacht richt op wat de ander echt wil en niet zozeer op het uitdiepen van het probleem;
- Werken met ruimte (Clean Space), waarin je de ruimte jouw co-facilitator laat zijn. Een werkvorm die zich het beste laat vergelijken met (familie of organisatieopstellingen) waarbij in de regel de cliënt zelf de verschillende perspectieven aanneemt.
Daarbij kent de methodiek ondersteunende modellen zoals de Clean Set Up, dé manier om verwachtingen uit te spreken bij de start van elke bijeenkomst (of samenwerking) en Clean Feedback, de manier om observaties en jouw beleving daarbij te scheiden. Maar er is nog veel meer, zoals ook een aantal hele pragmatische tools voor Betere Gesprekken op de werkvloer!
Toepassingen
Clean Language, letterlijk schone taal, heeft haar wortels in de psychotherapie. Toepassing in coaching ligt daarom voor de hand. De grote kracht van Clean Language blijkt echter uit de breedte van de toepassingen en domeinen waarin het effectief is. Specialisten in onder andere teamontwikkeling, organisatieadvies, coaching, agile werkwijzen (o.a. scrum), onderwijs en bodywork (haptonomie en shiatsu) maken gebruik van Clean Language. Op de Community pagina vind je daar verschillende voorbeelden van.
Onze nieuwbrief
Wil je op de hoogte gehouden worden van wat er op het gebied van Clean Language gebeurt en te doen is? Meld je dan nu aan voor onze nieuwsbrief!
De grondlegger: David Grove
We willen hier graag enkele grondleggers en ‘thought leaders’ van de methodiek benoemen. Clean Language is zoals gezegd van origine een therapeutische methodiek. Zij is bedacht door David Grove, een Nieuw-Zeelandse psychotherapeut, in de behandeling van veelal ernstig getraumatiseerde patiënten. David was half Maori en de Maori hadden – totdat ze met de Britten moesten onderhandelen over de verdeling van Nieuw-Zeeland, geen geschreven taal. Misschien dat daar zijn taalgevoeligheid vandaan kwam. David Grove heeft zowel binnen deze methodiek als daar aan grenzend verschillende mooie processen ontwikkeld.
David was een zeer intuïtief werkende man en Penny Tompkins & James Lawley hebben zijn werkwijze in kaart gebracht en er meer structuur in aangebracht. Zij hebben de term Symbolisch modelleren geïntroduceerd. Symbolisch modelleren gaat over het werken met en ontwikkelen van de metaforische weergave van de ervaring van de ander.
Caitlin Walker heeft de Clean Language vragen en systemische principes toegepast in haar werk met groepen. Zij helpt groepsleden nieuwsgierig te zijn naar elkaar en zo een lerend systeem te creëren. Zij gaf hier de naam Systemisch Modelleren aan.